Vi khuẩn lậu (Neisseria gonorrhoeae) là tác nhân gây bệnh lậu – một trong những bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs) phổ biến và dễ lây nhất hiện nay. Bệnh có thể gây biến chứng nặng nếu không điều trị đúng cách.
Phòng khám Galant cung cấp thông tin chuẩn y khoa giúp bạn hiểu rõ vi khuẩn lậu, khả năng lây nhiễm, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả.
1. Vi khuẩn lậu là gì?
Neisseria gonorrhoeae là một loại song cầu khuẩn Gram âm, thường xuất hiện thành từng cặp giống hình hạt cà phê.
Đặc điểm của vi khuẩn lậu:
- Nhạy cảm với môi trường ngoài → chết nhanh khi rời khỏi cơ thể
- Phát triển mạnh trong môi trường ấm, ẩm (niệu đạo, cổ tử cung, trực tràng, hầu họng)
- Lây lan rất dễ qua tiếp xúc tình dục
- Khả năng kháng kháng sinh rất cao nếu điều trị sai cách
2. Vi khuẩn lậu sống được bao lâu?
Vi khuẩn lậu không thể sống lâu ngoài cơ thể, cụ thể:
- Chết trong vài phút khi ra khỏi môi trường ẩm ấm của cơ thể
- Bị tiêu diệt bởi xà phòng, nhiệt, ánh sáng
- Không sống trên khăn tắm, toilet, bàn ghế
👉 Kết luận: lậu không lây qua tiếp xúc thông thường hay dùng chung đồ dùng sinh hoạt.
3. Vi khuẩn lậu lây qua đường nào?
Các đường lây nhiễm phổ biến:
✔ 1. Quan hệ tình dục không an toàn
Bao gồm:
- Quan hệ âm đạo
- Quan hệ hậu môn
- Quan hệ miệng (oral sex)
✔ 2. Dùng chung đồ chơi tình dục
Đặc biệt khi không vệ sinh hoặc không dùng bao cao su cho sex toy.
✔ 3. Lây từ mẹ sang con lúc sinh
Trẻ có thể bị lậu mắt, rất nguy hiểm nếu không điều trị.
❌ Vi khuẩn lậu không lây qua:
- Ôm, hôn má
- Ngồi chung ghế
- Dùng chung chén bát
- Toilet công cộng
4. Triệu chứng nhiễm vi khuẩn lậu
Triệu chứng ở nam:
- Chảy mủ vàng/xanh ở dương vật
- Tiểu buốt – tiểu rát
- Ngứa niệu đạo
- Đau tinh hoàn
Triệu chứng ở nữ:
Thường kín đáo hơn, dễ nhầm với viêm âm đạo:
- Khí hư bất thường
- Tiểu đau
- Đau bụng dưới
- Chảy máu giữa kỳ
Triệu chứng ở hậu môn:
- Đau rát hậu môn
- Chảy dịch
- Ngứa
Triệu chứng ở họng (lậu họng):
- Đau họng
- Họng đỏ
- Khó nuốt
- Không triệu chứng (phổ biến nhất)
5. Vi khuẩn lậu nguy hiểm thế nào?
Nếu không điều trị đúng, lậu có thể gây:
Ở nữ:
- Viêm vùng chậu (PID)
- Tắc vòi trứng
- Mang thai ngoài tử cung
- Vô sinh
Ở nam:
- Viêm tinh hoàn – mào tinh
- Hẹp niệu đạo
- Đau tinh hoàn kéo dài
Ở cả hai:
- Lậu lan tỏa vào máu (DGI) – rất nguy hiểm
- Tăng nguy cơ nhiễm HIV
- Viêm khớp, sốt, tổn thương da
6. Xét nghiệm phát hiện vi khuẩn lậu
Các xét nghiệm phổ biến tại Galant:
✔ PCR/NAAT – chính xác nhất hiện nay
Lấy mẫu: nước tiểu, dịch họng, dịch niệu đạo, âm đạo, hậu môn.
Kết quả nhanh – độ chính xác > 98%.
✔ Soi – nuôi cấy
Giúp xác định lậu kháng thuốc.
7. Điều trị nhiễm vi khuẩn lậu
Vi khuẩn lậu không tự khỏi.
Điều trị chuẩn theo CDC và Bộ Y tế:
✔ Kháng sinh tiêm – Ceftriaxone (bắt buộc)
- Một liều duy nhất hoặc theo phác đồ bác sĩ.
✔ Kết hợp thuốc uống điều trị Chlamydia (nếu nghi ngờ đồng nhiễm)
Nguyên tắc quan trọng:
- Điều trị đủ liều
- Điều trị cả bạn tình
- Kiêng quan hệ 7 ngày sau điều trị
- Không tự uống kháng sinh → dễ gây lậu kháng thuốc
8. Phòng ngừa vi khuẩn lậu
- Dùng bao cao su khi quan hệ âm đạo – hậu môn – miệng
- Không dùng chung sex toy
- Khám STDs định kỳ 3–6 tháng
- Điều trị sớm khi có dấu hiệu bất thường
- Điều trị đồng thời cho bạn tình
9. Điều trị lậu tại Phòng khám Galant
Galant Hà Nội là đơn vị chuyên sâu:
- Xét nghiệm PCR lậu nhanh – chính xác
- Điều trị theo phác đồ chuẩn CDC
- Tư vấn bảo mật cho MSM và cộng đồng LGBTQ+
- Điều trị bạn tình tránh tái nhiễm
- Theo dõi tái kiểm tra sau điều trị
Kết luận
Vi khuẩn lậu là tác nhân gây bệnh lậu – căn bệnh dễ lây nhưng hoàn toàn có thể điều trị khỏi nếu phát hiện sớm và điều trị đúng phác đồ. Nếu bạn nghi ngờ nhiễm lậu, hãy xét nghiệm càng sớm càng tốt để tránh biến chứng.
