1. HIV là gì?
Để phân biệt HIV và AIDS trước hết ta tìm hiểu về HIV, HIV (Human Immunodeficiency Virus) là virus gây suy giảm miễn dịch ở người. Khi xâm nhập vào cơ thể, HIV tấn công và phá hủy tế bào CD4 – loại bạch cầu quan trọng giúp hệ miễn dịch chống lại vi khuẩn, vi rút và nấm.
-
Người nhiễm HIV nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, hệ miễn dịch sẽ suy yếu dần theo thời gian.
-
HIV được xem là một bệnh truyền nhiễm mạn tính. Với sự hỗ trợ của thuốc ARV (thuốc kháng virus), người bệnh hoàn toàn có thể kiểm soát HIV, sống khỏe mạnh và duy trì chất lượng cuộc sống như người bình thường
Vậy HIV có phải AIDS không? – Câu trả lời là KHÔNG. HIV là virus, còn AIDS là hội chứng xuất hiện ở giai đoạn cuối của nhiễm HIV.
2. AIDS là gì?
AIDS (Acquired Immunodeficiency Syndrome) là hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải. Đây là giai đoạn cuối cùng của quá trình nhiễm HIV.
-
Khi hệ miễn dịch bị phá hủy nặng nề, số lượng tế bào CD4 giảm xuống dưới 200 tế bào/mm³ máu, cơ thể gần như không còn khả năng chống lại vi khuẩn, virus và các bệnh nhiễm trùng cơ hội.
-
Người mắc AIDS có nguy cơ cao bị lao, viêm phổi, nấm, ung thư liên quan đến suy giảm miễn dịch và tử vong nếu không được điều trị hỗ trợ.
Như vậy: HIV là nguyên nhân, AIDS là hậu quả khi HIV không được điều trị đúng cách.
3. Sự khác nhau giữa HIV và AIDS
Để phân biệt HIV và AIDS, bạn có thể dựa trên các tiêu chí sau:
| Tiêu chí | HIV | AIDS |
|---|---|---|
| Khái niệm | Virus gây suy giảm miễn dịch ở người | Hội chứng suy giảm miễn dịch giai đoạn cuối |
| Tình trạng sức khỏe | Người bệnh có thể vẫn khỏe mạnh, không có triệu chứng rõ ràng | Miễn dịch suy yếu nghiêm trọng, xuất hiện nhiều bệnh cơ hội |
| Triệu chứng | Giai đoạn đầu dễ nhầm với cảm cúm (sốt, mệt mỏi, nổi hạch, phát ban) | Sụt cân nhanh, sốt kéo dài, tiêu chảy dai dẳng, nhiễm trùng nặng |
| Điều trị | Kiểm soát bằng thuốc ARV, sống khỏe mạnh lâu dài | Điều trị khó khăn hơn, chỉ có thể kiểm soát triệu chứng |
| Nguy cơ lây nhiễm | Cao, đặc biệt khi chưa điều trị | Vẫn lây nhiễm nhưng người bệnh thường đã suy kiệt sức khỏe |
Tóm lại: HIV không đồng nghĩa với AIDS. Nếu được xét nghiệm HIV sớm và điều trị ARV đúng phác đồ, người nhiễm HIV hoàn toàn có thể không bao giờ chuyển sang AIDS.
4. HIV có luôn chuyển sang AIDS không?
Câu trả lời là KHÔNG.
-
Nếu phát hiện sớm và tuân thủ điều trị HIV bằng thuốc ARV, tải lượng virus có thể giảm xuống mức không phát hiện được (U=U).
-
Khi đó, không chỉ giúp người bệnh khỏe mạnh, mà còn giảm nguy cơ lây nhiễm HIV cho người khác xuống gần như bằng 0.
Đây chính là lý do tại sao xét nghiệm HIV định kỳ và điều trị sớm rất quan trọng.
5. Vai trò của điều trị HIV trong ngăn ngừa AIDS
Điều trị HIV bằng thuốc ARV mang lại nhiều lợi ích quan trọng:
-
Ngăn virus nhân lên, bảo vệ hệ miễn dịch.
-
Duy trì số lượng tế bào CD4 ổn định, giúp cơ thể chống lại bệnh tật.
-
Giảm nguy cơ lây truyền HIV qua đường tình dục, máu hoặc từ mẹ sang con.
-
Giúp người bệnh sống khỏe mạnh, làm việc và sinh hoạt bình thường.
Thuốc ARV không chữa khỏi HIV, nhưng nếu tuân thủ điều trị suốt đời, người bệnh có thể sống 30 – 40 năm hoặc lâu hơn mà không tiến triển sang AIDS.
6. Thực trạng HIV/AIDS tại Việt Nam
Theo Cục Phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế):
-
Tính đến nay, Việt Nam ghi nhận hơn 200.000 người nhiễm HIV còn sống.
-
Mỗi năm vẫn phát hiện thêm hàng nghìn ca nhiễm mới, trong đó nhiều người chỉ phát hiện khi đã chuyển sang AIDS.
-
Điều này cho thấy vai trò cấp thiết của tư vấn, xét nghiệm HIV định kỳ và điều trị ARV sớm để kiểm soát dịch.
Kết luận
Việc phân biệt HIV và AIDS rất quan trọng để hiểu rằng:
-
Người nhiễm HIV nếu phát hiện sớm, tuân thủ điều trị bằng thuốc ARV hoàn toàn có thể sống khỏe mạnh, làm việc và xây dựng gia đình bình thường.
-
Chỉ khi không được điều trị, HIV mới tiến triển thành AIDS với nhiều biến chứng nguy hiểm.
Lời khuyên từ Galant: Chủ động xét nghiệm HIV, điều trị sớm và phòng tránh an toàn không chỉ bảo vệ bản thân, mà còn góp phần giảm lây lan HIV/AIDS trong cộng đồng Việt Nam.
