KHÁI NIỆM VỀ XÉT NGHIỆM TINH DỊCH ĐỒ LÀ GÌ VÀ CÁCH THỰC HIỆN

Xét nghiệm tinh dịch đồ giúp phát hiện tình trạng vô sinh ở nam giới. Tình trạng này chiếm khoảng 20% tổng số nguyên nhân gây vô sinh, trong đó hơn 90% trường hợp là do bất thường tinh hoàn. Xét nghiệm tinh dịch đồ là phương pháp đánh giá tình trạng tinh trùng và từ đó có các biện pháp điều trị thích hợp, cải thiện khả năng sinh sản ở nam.

1. Xét nghiệm tinh dịch đồ là gì?

Xét nghiệm tinh dịch đồ giúp nhận biết khả năng sinh sản của nam giới

Xét nghiệm tinh dịch đồ là một xét nghiệm dựa trên mẫu tinh trùng dùng để kiểm tra sức khoẻ của tinh trùng, bao gồm những thông số như: kích thước, tính di động, hình dáng, . .. Việc xét nghiệm tinh dịch đồ phải được tiến hành theo hướng dẫn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) . Giá trị của xét nghiệm tinh dịch đồ của WHO được căn cứ trên chỉ số của những người chồng có khả năng thụ thai bình thường khi vợ của họ có con trong vòng 12 tháng. Các chỉ số xét nghiệm tinh dịch đồ này có giá trị dự đoán sức khỏe sinh sản của đàn ông là cao hay thấp, nhưng không cho kết quả là hiếm muộn hay không.

Kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ cùng với sức khỏe tình dục của người vợ sẽ giúp bác sĩ lựa chọn phương pháp chữa trị cho đôi vợ chồng này.

2. Xét nghiệm tinh dịch đồ liệu được tiến hành trong trường hợp như thế nào?

Mẫu bệnh phẩm được sử dụng khi tiến hành bằng cách này là tinh dịch tươi của nam giới tiết ra. Việc kiểm tra chất lượng của tinh dịch được tiến hành dựa trên chuẩn và những dữ liệu đã được Tổ chức Y tế Thế giới công bố.

Nam giới cũng cần được kiểm tra sức khỏe tổng quát và tiền sản

Xét nghiệm tinh dịch đồ nên được tiến hành trong những trường hợp tương tự :

• Là một nội dung của khám sức khỏe tổng quát, nên tiến hành với nam giới.
• Đối với những trường hợp điều trị hiếm muộn hay vô sinh thì trước khi quyết định sử dụng bất cứ một phương pháp hỗ trợ sinh sản nào cũng nên phải làm xét nghiệm này.
• Những người có nhu cầu được kiểm tra sức khoẻ sinh sản để đánh giá nguy cơ hiếm muộn.
• Những người nghi ngờ mắc một số bệnh có thể làm tổn hại tới chất lượng tinh trùng như: bệnh ở bàng quang, tuyến tiền liệt hoặc tinh hoàn.

3. Xét nghiệm tinh dịch đồ là lấy những gì?

Dùng tinh dịch tươi để thực hiện xét nghiệm tinh dịch đồ

Trước khi làm xét nghiệm tinh dịch đồ, nam giới được yêu cầu không thủ dâm trong vòng 2 hoặc 3 ngày. Sau đó, tinh dịch sẽ được lấy tại phòng thí nghiệm bằng việc thủ dâm hay quan hệ tình dục có dùng bao cao su chuyên dụng. Đặc biệt, tinh dịch nên được kiểm tra trong thời gian không quá 2 giờ.

Một số thí nghiệm sẽ yêu cầu nhiều hơn một mẫu tinh dịch, chủ yếu vì sự khác nhau của nhiệt độ phòng. Những yếu tố được phát hiện trong tinh dịch là:

• Tổng lượng tinh trùng (tính theo ml) .
• Tiêu chuẩn về chất lượng tinh trùng (độ nhớt, màu, độ axit) .
• Nồng độ tinh dịch (lượng tinh trùng/ml) .
• Hình thái (kích thước và cấu trúc tinh trùng, cho thấy tình trạng sức khoẻ tinh trùng) .
• Độ di chuyển (% tinh trùng hướng về phía trước) .
• Tổng số tinh trùng có khả năng di động được.

4. Xét nghiệm tinh dịch đồ được thực hiện theo những cách sau?

Cách để thực hiện xét nghiệm tinh dịch đồ

Khi đến xét nghiệm, khách hàng sẽ được cấp một lọ vô khuẩn chuyên dùng để chứa mẫu. Sau đó, thực hiện thủ dâm để xuất tinh rồi hứng tinh dịch vào chai.

Trường hợp không thể thủ dâm, vẫn thực hiện quan hệ và dùng bao cao su chuyên dụng không có chất diệt tinh trùng hoặc bôi trơn. Tuy nhiên, nếu lấy theo phương pháp khác thì việc bảo quản tinh dịch cần phải tiến hành thận trọng với nhiệt độ quy định là 20 đến 37 độ và đưa vào phòng xét nghiệm trong vòng không quá 1 giờ.

Kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ được xác định căn cứ trên các điều kiện sau:

• Độ đặc là thời gian ly giải của tinh trùng
• Độ nhớt là thời gian tinh dịch loãng hoặc lỏng, nếu quá đặc sẽ gây trở ngại trong việc xác định khối lượng và sự phát triển của con giống.
• Sự ly giải là thời gian mà tinh dịch được hóa lỏng trong điều kiện nhiệt độ khoảng 37 độ C. Nếu thông thường sẽ mất khoảng 15 phút.
• Thể tích của tinh trùng
• Lượng tinh trùng có thể sinh ra trong một lần khoảng từ 1.5 đến 5ml được xem là bình thường.

Kiểm tra tinh trùng

Bao gồm các chỉ số như kích thước, độ dài và thể tích. Trong đó, mật độ tinh trùng chính là số lượng của chúng có trong 1ml tinh dịch, bình thường là hơn 15 triệu/ml và tính linh hoạt là khả năng bơi hay chuyển động tự do.

Về cấu trúc, tinh trùng được coi là khoẻ mạnh nếu có đầy đủ đầu, cổ, thân và đuôi với các điều kiện:

• Đầu hình tam giác với cực đầu chiếm khoảng 40 đến 70% thể tích cả vùng.
• Phần đuôi cũng thon và vuông góc với trục đầu ra.
• Đuôi có độ dài gấp 10 lần đầu, tròn, đều và ngắn hơn so với cực giữa.
• Tỷ lệ tinh trùng còn lại phải lớn hơn 58% tổng số tinh trùng có được và ít nhất có hơn 32% tinh trùng di chuyển theo hướng về phía trước.

Kiểm tra độ PH của tinh dịch

Thông thường, tinh dịch hơi kiềm với độ PH khoảng từ 7.2 trở lên, nếu xét nghiệm thấy có chất axit thì là dấu hiệu ống dẫn tinh đã tắc nghẽn hoặc bất hoạt.

Sự xuất hiện của một số tế bào máu

Có thể là dấu hiệu bệnh lý, ví dụ như nếu thấy sự hiện diện của tế bào bạch cầu lớn hơn 1 triệu/ml thì khả năng bộ phận sinh dục đã nhiễm khuẩn hay mắc bệnh tình dục.

Một số nam giới lại phát hiện có các kháng thể kháng tinh trùng đang tồn tại. Kháng thể này sẽ bám vào tinh trùng làm chúng bị co cứng, khó đi vào tử cung người phụ nữ và không di chuyển vào trứng để thụ thai được.

Khi kết quả trả xét nghiệm tinh dịch đồ về bình thường đồng nghĩa với việc khả năng tình dục của nam tại thời điểm xét nghiệm là tốt. Nếu không thì cần xét nghiệm thêm 1 – 2 lần sau khoảng 2 hoặc 3 tuần mới có biện pháp xử lý.

5. Tinh dịch như thế nào được gọi là bình thường?

Thông thường tinh dịch sẽ có màu trắng sữa hoặc trong, dính (nhớt) và đặc, có độ pH (độ axit) khoảng 7,8 đến 8,0 và có thể chứa nhiều tế bào bạch cầu.

Các giá trị sau đây được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) sử dụng trong phân tích xét nghiệm tinh dịch đồ thông thường bao gồm:

• Tổng thể tích> 2 ml.
• Về nồng độ : Ít nhất là 20 triệu tinh trùng/ml.
• Hình thái học: Ít nhất 15% tinh trùng bình thường.
• Độ vận động: Trên 50% tinh trùng chuyển động về phía trước, hoặc 25% chuyển động nhanh trong vòng 1 giờ sau xuất tinh.
• Số lượng bạch cầu : Ít hơn 1 triệu/mL.
• Những phân tích rộng hơn (so sánh với protein và kháng thể) cho thấy số bạch cầu đóng ít hơn 10% tổng lượng tinh trùng.

Tuy nhiên với trường hợp có lượng tinh trùng thấp cũng chưa thể nói chắc chắn là người đàn ông ấy vô sinh, bởi khả năng này còn tùy thuộc ở phụ nữ vì đôi khi người đàn ông có nồng độ tinh trùng thấp lại có khả năng thụ thai bình thường. Tương tự, cũng không chắc chắn một người đàn ông có nồng độ tinh trùng bình thường là khả năng sinh sản bình thường, vì đôi khi tinh trùng thiếu khả năng thụ thai. .. Do đó, bạn cần phải có sự thăm khám và tư vấn kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ bởi các bác sĩ chuyên khoa.