PrEP (Pre-Exposure Prophylaxis) là thuốc phòng ngừa lây nhiễm HIV trước phơi nhiễm, được khuyến cáo bởi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Bộ Y tế Việt Nam. Khi sử dụng đúng cách, PrEP giúp giảm tới hơn 99% nguy cơ lây nhiễm HIV qua đường tình dục.
Tuy nhiên, giống như bất kỳ loại thuốc nào, Uống PrEP có tác dụng phụ nhẹ có thể có trong thời gian đầu và hầu hết đều có thể kiểm soát được.
1. Uống PrEP có tác dụng phụ thường gặp nào?
Khi mới bắt đầu sử dụng PrEP (đặc biệt trong 1–2 tuần đầu), cơ thể có thể xuất hiện một số phản ứng nhẹ do chưa quen với thuốc. Những tác dụng phụ phổ biến bao gồm:
| Tác dụng phụ | Mức độ | Thời gian thường gặp | Cách xử lý cơ bản |
|---|---|---|---|
| Buồn nôn, nôn nhẹ | Nhẹ | 3–7 ngày đầu | Uống thuốc sau khi ăn no, chia nhỏ bữa ăn. |
| Đau đầu, chóng mặt | Nhẹ | 1–2 tuần đầu | Nghỉ ngơi, uống đủ nước, tránh rượu bia. |
| Đầy bụng, khó tiêu | Nhẹ | 1 tuần đầu | Hạn chế đồ cay, dầu mỡ; có thể dùng men tiêu hóa nhẹ. |
| Mệt mỏi, uể oải | Nhẹ | 1–2 tuần đầu | Ngủ đủ giấc, duy trì chế độ ăn cân bằng. |
| Tiêu chảy nhẹ | Nhẹ | Trong 5–10 ngày đầu | Uống nhiều nước, bổ sung điện giải, ăn nhẹ dễ tiêu. |
Tin vui: Các tác dụng phụ trên thường biến mất sau 1–2 tuần khi cơ thể đã thích nghi với thuốc.
2. Tác dụng phụ hiếm gặp nhưng cần theo dõi
Dù hiếm, một số người có thể gặp phản ứng mạnh hơn hoặc kéo dài. Khi đó, bạn nên đến cơ sở y tế để được kiểm tra. Một số trường hợp cần chú ý:
-
Ảnh hưởng chức năng thận:
PrEP có thể làm tăng nhẹ chỉ số creatinine máu, nhất là ở người có bệnh thận sẵn.
Giải pháp: Kiểm tra chức năng thận (creatinine) trước khi dùng và định kỳ 6 tháng/lần. -
Giảm mật độ xương nhẹ:
Có thể gặp khi dùng lâu dài, nhưng thường không đáng lo.
Giải pháp: Duy trì bổ sung canxi, vitamin D, tập thể dục đều đặn. -
Phản ứng dị ứng (hiếm):
Gây phát ban, ngứa, sưng, khó thở.
Giải pháp: Ngưng thuốc ngay và đến cơ sở y tế gần nhất để kiểm tra.
3. Cách xử lý khi gặp tác dụng phụ
Nếu bạn cảm thấy khó chịu khi dùng PrEP, không nên tự ý ngừng thuốc, mà hãy:
-
Trao đổi với bác sĩ để được tư vấn điều chỉnh liều, đổi thời điểm uống hoặc chuyển sang loại thuốc khác phù hợp hơn.
-
Uống thuốc sau khi ăn để giảm kích ứng dạ dày.
-
Uống vào cùng một thời điểm mỗi ngày, tốt nhất là buổi tối — giúp dễ nhớ và giảm cảm giác buồn nôn.
-
Theo dõi cơ thể 1–2 tuần. Nếu tác dụng phụ nhẹ, đa phần sẽ tự hết.
-
Khám định kỳ mỗi 3 tháng tại cơ sở y tế để kiểm tra HIV, chức năng gan – thận, và lấy thêm thuốc PrEP.
4. Làm sao để uống PrEP an toàn, hiệu quả lâu dài?
-
Tuân thủ liều: Uống đều đặn mỗi ngày (với PrEP hằng ngày) hoặc theo hướng dẫn (với PrEP theo nhu cầu).
-
Không bỏ thuốc đột ngột – vì có thể mất tác dụng bảo vệ.
-
Kết hợp bao cao su để phòng ngừa các bệnh lây truyền khác như giang mai, lậu, sùi mào gà…
-
Tái khám đúng hẹn (3 tháng/lần) để xét nghiệm HIV và nhận thuốc mới.
5. Ở đâu tư vấn và cấp thuốc PrEP an toàn tại Hà Nội?
Phòng khám Galant là một trong những đơn vị tiên phong tại Việt Nam trong việc:
-
Cung cấp và hướng dẫn sử dụng PrEP theo chuẩn Bộ Y tế.
-
Theo dõi sức khỏe định kỳ (xét nghiệm HIV, chức năng gan thận).
-
Tư vấn cá nhân hóa giúp người dùng kiểm soát tác dụng phụ và duy trì sử dụng thuốc lâu dài.
Các bác sĩ tại Galant sẽ giúp bạn bắt đầu PrEP an toàn, theo dõi hiệu quả và giải quyết mọi lo lắng trong suốt quá trình sử dụng.
Kết luận
PrEP là “lá chắn” hiệu quả nhất hiện nay giúp phòng ngừa HIV chủ động, đặc biệt cho những người có nguy cơ cao.
Tác dụng phụ của PrEP thường nhẹ, thoáng qua và có thể kiểm soát dễ dàng nếu được hướng dẫn đúng cách.
Hãy yên tâm rằng — lợi ích của PrEP vượt xa những khó chịu ban đầu.
Với sự đồng hành của Phòng khám Galant, bạn hoàn toàn có thể sống an toàn, khỏe mạnh và tự tin hơn mỗi ngày.
