Bệnh lậu là bệnh lây truyền qua đường tình dục (STD) phổ biến và dễ lây. Khi nghi ngờ tiếp xúc nguy cơ, hầu hết người bệnh đều băn khoăn nên xét nghiệm lậu máu hay dịch để cho kết quả chính xác?.
Thực tế, không phải phương pháp nào cũng hiệu quả, và việc lựa chọn phụ thuộc vào vị trí nghi ngờ nhiễm trùng cũng như thời gian sau phơi nhiễm.
Dưới đây là phân tích chi tiết theo chuẩn CDC và Bộ Y tế, được Galant Hà Nội trình bày dễ hiểu, rõ ràng và cập nhật mới nhất.
1. Xét nghiệm lậu bằng máu có chính xác không?
Không.
Xét nghiệm máu không được dùng để chẩn đoán bệnh lậu.
Lý do:
- Vi khuẩn Neisseria gonorrhoeae không sống trong máu như HIV hoặc giang mai.
- Lậu chỉ tồn tại và phát triển trên niêm mạc sinh dục, niêm mạc họng, hậu môn, mắt.
- Xét nghiệm máu không tìm được vi khuẩn, cũng không có kháng thể đặc hiệu để phát hiện.
Kết luận: Nếu muốn biết có bị lậu hay không, xét nghiệm máu không có giá trị.
2. Xét nghiệm lậu bằng dịch: Phương pháp chính xác nhất
Để chẩn đoán lậu, bác sĩ sẽ chỉ định lấy dịch từ vị trí nghi ngờ nhiễm bệnh. Đây là phương pháp tiêu chuẩn, cho độ chính xác cao nhất.
Các vị trí có thể lấy mẫu dịch:
- Dịch niệu đạo (nam)
- Dịch cổ tử cung / âm đạo (nữ)
- Dịch họng (oral sex)
- Dịch trực tràng (quan hệ hậu môn)
- Dịch mắt (hiếm gặp, do tiếp xúc tay – mắt)
Có 3 hình thức xét nghiệm chính:
a. Xét nghiệm PCR/NAAT (Khuyến cáo hàng đầu – độ chính xác > 99%)
PCR/NAAT tìm DNA của vi khuẩn lậu, cho kết quả:
- Chính xác cao
- Phát hiện sớm từ 3–5 ngày sau quan hệ nguy cơ
- Áp dụng cho mọi vị trí: niệu đạo – âm đạo – họng – hậu môn
Hiện đây là phương pháp được CDC khuyến cáo hàng đầu.
b. Soi nhuộm – soi tươi
- Thường dùng khi nam giới có nhiều mủ ở niệu đạo
- Cho kết quả nhanh
- Độ chính xác thấp hơn PCR
- Ít phù hợp với nữ giới vì dễ âm tính giả
c. Nuôi cấy vi khuẩn
- Mất 3–5 ngày
- Dùng khi nghi ngờ kháng thuốc
- Tính chuyên sâu cao, đặc biệt trong các trường hợp lậu họng hoặc lậu điều trị nhiều lần không khỏi
3. So sánh xét nghiệm máu và dịch trong chẩn đoán lậu
| Tiêu chí | Xét nghiệm máu | Xét nghiệm dịch |
|---|---|---|
| Độ chính xác | Không có giá trị | Cao (nhất là PCR) |
| Phát hiện lậu họng / hậu môn | Không | Có |
| Thời gian phát hiện | Không áp dụng | 3–7 ngày tùy loại xét nghiệm |
| Khả năng chỉ định Bộ Y tế | Không | Có |
| Khuyến cáo y khoa | Không được dùng | Ưu tiên |
Kết luận: Xét nghiệm dịch là phương pháp duy nhất dùng để chẩn đoán chính xác bệnh lậu.
4. Xét nghiệm lậu khi nào?
Bạn nên xét nghiệm ngay nếu có:
- Quan hệ không an toàn
- Quan hệ qua miệng hoặc hậu môn
- Tiểu buốt, tiểu rát
- Dịch mủ màu vàng/xanh ở niệu đạo
- Khí hư bất thường
- Viêm họng sau quan hệ miệng
- Đau hậu môn hoặc chảy dịch
- Bạn tình thông báo mắc lậu
Thời gian xét nghiệm tối ưu:
- PCR: từ 3–5 ngày sau phơi nhiễm
- Soi – nuôi cấy: 5–7 ngày
5. Xét nghiệm lậu tại Phòng khám Galant Hà Nội
Galant Hà Nội là cơ sở chuyên sâu về bệnh lây qua đường tình dục (STD), cung cấp dịch vụ:
- Xét nghiệm PCR/NAAT độ chính xác cao
- Lấy mẫu đúng vị trí nghi ngờ (niệu đạo – âm đạo – họng – hậu môn)
- Trả kết quả nhanh
- Phòng xét nghiệm đạt chuẩn
- Bác sĩ chuyên khoa STD tư vấn phác đồ điều trị theo Bộ Y tế
- Bảo mật thông tin tuyệt đối
Galant hỗ trợ nhóm MSM, người có nhiều bạn tình, người quan hệ qua đường miệng hoặc hậu môn – những nhóm có tỷ lệ lậu họng và lậu trực tràng cao.
6. Kết luận
- Xét nghiệm lậu bằng máu: không chính xác, không dùng để chẩn đoán.
- Xét nghiệm lậu bằng dịch: phương pháp duy nhất và chính xác nhất.
- Thời điểm xét nghiệm tối ưu là 3–7 ngày sau tiếp xúc nguy cơ, tùy phương pháp.
- Nếu có triệu chứng hoặc đã quan hệ không an toàn, nên xét nghiệm càng sớm càng tốt.
