Những con đường lây truyền HIV?
Các nghiên cứu y khoa đã khẳng định: HIV chỉ lây truyền khi virus có cơ hội tiếp xúc trực tiếp với máu hoặc dịch cơ thể (dịch sinh dục, sữa mẹ) của người nhiễm và xâm nhập vào cơ thể người khác.
Có 3 con đường lây chính:
1. Quan hệ tình dục không an toàn
-
Quan hệ qua đường âm đạo, hậu môn, hoặc miệng mà không sử dụng bao cao su hoặc dụng cụ bảo vệ.
-
Nguy cơ cao nhất: quan hệ hậu môn do dễ gây trầy xước niêm mạc.
-
Các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác (lậu, giang mai, herpes…) làm tăng nguy cơ lây HIV gấp nhiều lần.
2. Đường máu
-
Dùng chung kim tiêm, bơm kim tiêm trong tiêm chích ma túy.
-
Truyền máu hoặc chế phẩm máu không được kiểm tra HIV (hiện nay nguy cơ này rất thấp do máu hiến đều được sàng lọc).
-
Dùng chung dụng cụ xăm, xỏ khuyên, dao cạo râu nếu không được tiệt trùng đúng cách.
3. Từ mẹ sang con
-
Người mẹ nhiễm HIV có thể truyền virus cho con:
-
Trong quá trình mang thai.
-
Khi sinh nở (do tiếp xúc với dịch máu, dịch âm đạo).
-
Khi cho con bú bằng sữa mẹ.
-
Tuy nhiên, nếu mẹ được điều trị ARV đúng cách, sinh mổ chủ động và nuôi con bằng sữa thay thế, nguy cơ lây cho con có thể giảm xuống dưới 2%.
Những hiểu lầm thường gặp về lây truyền HIV
Nhiều người vẫn sợ hãi, kỳ thị vì nhầm tưởng HIV lây qua những cách dưới đây, nhưng thực tế KHÔNG lây:
-
Bắt tay, ôm, hôn xã giao.
-
Dùng chung bát đũa, cốc chén, khăn mặt, quần áo.
-
Ngồi cùng, nói chuyện, làm việc chung.
-
Muỗi đốt, côn trùng cắn.
-
Ngồi chung nhà vệ sinh, bơi cùng hồ bơi.
Khoa học đã chứng minh: HIV không thể sống lâu ngoài môi trường và không lây qua tiếp xúc thông thường.
Làm sao để phòng ngừa lây nhiễm HIV?
-
Quan hệ tình dục an toàn: luôn dùng bao cao su, hạn chế quan hệ bừa bãi, xét nghiệm STDs định kỳ.
-
Không dùng chung kim tiêm, dụng cụ cá nhân có dính máu.
-
Xét nghiệm HIV khi mang thai để có kế hoạch dự phòng lây truyền cho con.
-
Sử dụng PrEP (thuốc dự phòng trước phơi nhiễm) nếu bạn thuộc nhóm nguy cơ cao.
-
PEP (thuốc dự phòng sau phơi nhiễm) nếu bạn vừa có hành vi nguy cơ trong vòng 72 giờ.
Kết luận
HIV chỉ lây qua quan hệ tình dục không an toàn, đường máu và từ mẹ sang con – không lây qua tiếp xúc thông thường. Hiểu đúng con đường lây truyền sẽ giúp:
-
Bảo vệ bản thân và người thân khỏi nguy cơ.
-
Xóa bỏ kỳ thị, phân biệt với người sống chung cùng HIV.
-
Góp phần xây dựng cộng đồng an toàn, văn minh và nhân văn.
Nếu bạn từng có hành vi nguy cơ, đừng chần chừ – hãy xét nghiệm HIV sớm tại cơ sở y tế uy tín để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời. Phòng khám Galant luôn sẵn sàng đồng hành
