Dự phòng phơi nhiễm HIV
XÉT NGHIỆM HIV MIỄN DỊCH
Xét nghiệm HIV miễn dịch được tiến hành như thế nào? Cơ sở nào mới có đủ điều kiện?… Mọi vấn đề liên quan sẽ được giải đáp ngay trong bài viết này.
Những điều kiện cần thiết để tiến hành xét nghiệm HIV miễn dịch
Xét nghiệm HIV miễn dịch là quy trình không thể thiếu trong các bệnh viện. Bởi lẽ đây là một căn bệnh nguy hiểm cho xã hội và chúng rất dễ lây lan ra cộng đồng. Đặc biệt là những người làm trong ngành y tế. Vậy quy trình xét nghiệm đó diễn ra như thế nào? Có phải tất cả các cơ sở y tế đều có thể xét nghiệm HIV?… Hãy cùng chúng tôi đi phân tích bài viết này để có câu trả lời các bạn nhé.
Xét nghiệm HIV miễn dịch là gì?
Thực tế, quy trình xét nghiệm HIV miễn dịch là quá trình tìm ra kháng nguyên và kháng thể có trong huyết tương và máu của bệnh nhân. Tuy nhiên, không hẳn cơ sở nào cũng tìm ra được cả kháng nguyên và kháng thể của virus HIV. Điều này còn phụ thuộc vào hóa chất mà cơ sở đó sử dụng.
Xét nghiệm HIV miễn dịch là gì?
Xét nghiệm HIV miễn dịch tại cơ sở này có thể tìm ra kháng thể, ở cơ sở khác lại tìm ra kháng nguyên hoặc cũng có cơ sở tìm ra cả kháng thể và kháng nguyên. Tuy nhiên thời gian phát hiện ra virus này cũng phụ thuộc vào thể trạng của mỗi bệnh nhân. Cụ thể là mốc thời gian:
- Đối với phương pháp PCR sẽ phát hiện ra RNA của virus sau khoảng 10 đến 33 ngày sau khi bị phơi nhiễm.
- Đối với phương pháp phát hiện ra cả kháng thể và kháng nguyên của virus là từ 18 đến 45 ngày sau khi bị phơi nhiễm.
- Còn phương pháp phát hiện ra kháng thể lại lên tới 23 đến 90 ngày tính từ lúc bị phơi nhiễm.
Tuy nhiên, để an toàn thì chúng ta nên tiến thành làm xét nghiệm lại sau 30 ngày tính từ lúc bị phơi nhiễm. Nhưng theo khuyến cáo của bộ y tế thì mức an toàn nhất là người bệnh nên làm các xét nghiệm lại sau 3 đến 6 tháng. Vậy vì sao lại có khuyến cáo như vậy? Chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu phần tiếp theo của bài viết các bạn nhé.
Xem thêm: Xét nghiệm HIV và những điều bạn cần biết
Quá trình hình thành và phát triển của virus HIV khi bắt đầu bị phơi nhiễm.
Qua quá trình xét nghiệm HIV miễn dịch thì virus HIV sẽ phát triển qua 2 giai đoạn. Giai đoạn đó cụ thể là:
Sự hình thành virus HIV trong cơ thể
Cụ thể HIV muốn xâm nhập vào cơ thể thì người bệnh phải tiếp xúc với nguồn lây. Cụ thể còn đường lây nhiễm có thể qua đường máu, qua quan hệ tình dục, qua vết thương hở…
Sự hình thành virus HIV trong cơ thể
Chính từ con đường này virus HIV sẽ xâm nhập vào cơ thể và cơ quan mà chúng tấn công đầu tiên sẽ là tế bào bạch cầu. Đây chính là hệ thống miễn dịch của cơ thể. Chúng ta quen gọi với cái tên là tế bào CD4.
Sự phát triển của virus HIV diễn ra như thế nào?
Mặc dù virus HIV xâm nhập vào cơ thể nhưng chúng lại không tự nhân bản được mà chúng sẽ gắn với tế bào CD4. Chúng hợp nhất lại và được nhân lên rất nhanh. Chính điều này sẽ làm cho hệ thống miễn dịch của cơ thể bị suy yếu một cách trầm trọng.
Tuy nhiên, sự phát triển của loại virus này cũng phụ thuộc rất nhiều vào sức khỏe của người bệnh. Nếu người bệnh có sức khỏe yếu thì khả năng phát của virus là rất nhanh và ngược lại.
Chính vì vậy việc xét nghiệm HIV miễn dịch là cần thiết bởi xác định thể trạng của người bệnh, bác sĩ mới xây dựng được phác đồ điều trị kịp thời. Việc điều trị bằng thuốc với bệnh nhân bị HIV là càng sớm càng tốt các bạn nhé.
Thời điểm vàng xác định các cột mốc đối với bệnh nhân bị HIV.
Việc điều trị HIV bằng các loại thuốc kháng virus còn phải kết hợp với nhiều loại thuốc khác là chuyện rất bình thường. Tuy nhiên, để kết quả điều trị có hiệu quả tốt nhất thì ngoài việc tuân thủ phác đồ điều trị, người bệnh phải nắm được quy trình và các giai đoạn phát triển của loại virus này. Cụ thể, qua nghiên cứu virus HIV được phát triển qua 4 giai đoạn:
Giai đoạn đầu là thời kỳ cửa sổ.
Giai đoạn này là khoảng thời gian bị phơi nhiễm với thời điểm xét nghiệm HIV miễn dịch cho kết quả chuẩn xác nhất. Tuy nhiên cũng có một số trường hợp ngoại lệ cho kết quả âm tính những tỉ lệ này là không nhiều. Bởi hầu hết ở giai đoạn này cho kết quả chính xác lên đến 95%.
Sự xâm nhập của virus HIV vào tế bào bạch cầu
Để chính xác hơn, người bệnh nên làm xét nghiệm sau 3 tháng. Bởi kết quả xét nghiệm ở thời điểm này tỉ lệ chính xác lên đến 99,9%. Chúng ta nên cân nhắc vấn đề này các bạn nhé.
Giai đoạn biến đổi và tích hợp.
Khi xâm nhập vào cơ thể virus HIV sẽ tấn công tế bào bạch cầu và tạo thành một thể thống nhất. Tại đây chúng sẽ sử dụng chất liệu di truyền của tế bào và nhân bản lên một cách nhanh chóng. Chính điều này đã làm cho tế bào bạch cầu không hoàn thành trách nhiệm của mình đó là tiêu diệt và phá hủy loại virus này.
Giai đoạn phát triển và nhân rộng.
Trong giai đoạn này, nếu như có nhiều tế bào bạch cầu bị tấn công thì đồng nghĩa với điều đó là sự tăng lên về số lượng của virus HIV. Lúc này hệ thống miễn dịch sẽ bị suy giảm một cách rõ rệt.
Giai đoạn trưởng thành và phát tán.
Đây được coi là giai đoạn nguy hiểm nhất đối với những bệnh nhân bị HIV/AIDS. Lúc này virus HIV đã xâm lấn vào hệ thống tuần hoàn của cơ thể. Chúng sẽ hợp nhất với những tế bào bạch cầu khác và nhân lên một cách không ngừng. Sự nhân lên không ngừng của virus HIV sẽ khiến cho hệ thống miễn dịch bị suy giảm nghiêm trọng.
Giai đoạn trưởng thành và phát tán của virus HIV
Bạn nên biết rằng: Xét nghiệm HIV miễn dịch cũng giúp các bác sĩ phân tích và dự đoán được giai đoạn phát triển của bệnh. Đây là tiền đề để xây dựng phác đồ điều trị cho bệnh nhân.
Vậy thì theo bạn, cơ sở y tế như thế nào mới có đủ chức năng và thẩm quyền xét nghiệm HIV? Vậy chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu ở phần tiếp theo của bài viết các bạn nhé.
Xem thêm: Xét nghiệm combo sau 14 ngày âm tính đã an toàn?
Những điều kiện tối thiểu cần phải có để làm xét nghiệm HIV miễn dịch.
Một cơ sở có đủ thẩm quyền để làm các xét nghiệm HIV miễn dịch phải đảm bảo đủ các yêu cầu sau:
Phải đảm bảo yêu cầu về nhân sự.
Theo quy định thì một phòng xét nghiệm HIV miễn dịch phải có ít nhất là 3 người trong đó có: Một người là nhân viên tư vấn và 2 nhân viên xét nghiệm. Tuy nhiên, những người này phải có đủ năng lực cũng như trình độ đào tạo theo yêu cầu. Cụ thể là:
- Đối với nhân viên tư vấn phải được tập huấn về cách phòng và chống HIV/AIDS. Sau đó là tư vấn về việc trước và sau khi có kết quả xét nghiệm. Như vậy một nhân viên tư vấn phải có đủ năng lực và sự hiểu biết mới có thể làm được điều này đúng không nào?
Cơ sở y tế phải có đủ điều kiện về nhân sự
- Đối với nhân viên làm ở phòng xét nghiệm phải có trình độ từ đại học trở lên. Họ phải được tập huấn về việc xét nghiệm HIV do cấp có thẩm quyền xác nhận.
Phải đảm bảo về cơ sở vật chất.
Như các bạn đã biết, HIV/AIDS là một căn bệnh nguy hiểm do đó việc tiến hành xét nghiệm cần đảm bảo an toàn tuyệt đối. Theo quy định thì một phòng xét nghiệm HIV tối thiểu phải đáp ứng những yêu cầu sau:
- Về khu vực xét nghiệm: Phải ở một khu vực riêng biệt, thoáng mát, không bụi bẩn, sạch sẽ và tránh ẩm mốc. Ngoài ra điện nước phải đầy đủ, bàn xét nghiệm ở nơi có ánh sáng, tránh gió lùa, có độ cao tối thiểu là 50cm. Tường làm bằng vật liệu chống thấm, chịu được nhiệt và các tác nhân ăn mòn. Có bồn rửa và hệ thống chất thải phải được xử lý trước khi thải ra môi trường. Có bồn rửa sâu, có điều hòa, máy hút ẩm…
Phải có đầy đủ trang thiết bị cần thiết
- Về trang thiết bị y tế: Các thiết bị dùng để xét nghiệm phải phù hợp với yêu cầu kỹ thuật theo quy định tại điểm b, c, d tại khoản 2 điều 5 trong Nghị định 92/2010/NĐ-CP. Phải có thiết bị bảo quản sinh, bệnh phẩm, có pipet phù hợp, có đồng hồ để đo thời gian, có hệ thống máy hóa phát quang, có máy ly tâm…
- Về điều kiện quản lý chất lượng: Để làm được điều này, các cơ sở y tế phải đáp ứng được: Có hệ thống hồ sơ quản lý thiết bị, có bảng tóm tắt việc sử dụng trang thiết bị, các dụng cụ phải được bảo trì bảo dưỡng định kỳ, phải có nguồn điện dự phòng để đảm bảo tủ lạnh luôn ổn định…
- Về quy trình tiến hành xét nghiệm HIV miễn dịch phải tuân thủ đúng theo phụ lục 6 quy định tại thông tư liên tịch số 09/2012/TT-BYT, ra ngày 24 tháng 5 năm 2012 do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành.
Những yếu tố có nguy cơ ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm HIV miễn dịch là gì?
Nhiều người cho rằng người làm xét nghiệm HIV miễn dịch không cần bất cứ điều gì trước khi làm xét nghiệm. Tuy nhiên, quan điểm này hoàn toàn sai lầm, bởi có rất nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả cuối cùng của người bệnh. Cụ thể những vấn đề đó có thể là:
- Người bệnh có sử dụng corticosteroid, đây là loại thuốc có tác dụng kháng viêm giúp cho bệnh nhân giảm hiện tượng sưng, ban đỏ, dị ứng, ngứa. Chính vì vậy, nếu bệnh nhân sử dụng loại thuốc này sẽ làm cho các xét nghiệm HIV không đảm bảo độ chính xác.
- Hoặc cũng có trường hợp là trong quá trình xét nghiệm kháng thể sẽ có một lượng kháng thể được phát hiện trước. Xảy ra ngay trong quá trình chuyển đổi huyết thanh.
- Đối với những người có khả năng tự miễn dịch, những người bị bệnh giang mai, bạch cầu cũng ảnh hưởng rất nhiều đến kết quả.
- Những người hay sử dụng rượu bia cũng làm cho chỉ số xét nghiệm máu bị sai lệch.
Những người thường xuyên sử dụng rượu bia
Vậy câu hỏi đặt ra liệu rằng, người làm xét nghiệm HIV có xảy ra rủi ro gì không? Điều này chúng tôi có thể khẳng định với bạn là không thể. Mọi rủi ro đối với người bệnh là không đáng kể. Cụ thể như:
- Việc bị bầm tím ở vị trí tĩnh mạch là không tránh khỏi. Tuy nhiên, đây là dấu hiệu rất bình thường kể cả bạn làm các xét nghiệm khác liên quan đến máu.
- Nếu trường hợp tĩnh mạch bị viêm thì cách điều trị cũng rất đơn giản. Bạn chỉ cần lấy một miếng gạc chườm nước ấm nhiều lần mỗi ngày là sẽ khỏi.
Như vậy, có thể thấy rằng việc xét nghiệm HIV miễn dịch không đơn giản như mọi người vẫn tưởng. Hy vọng với những nội dung mà bài viết cung cấp các bạn đã có đầy đủ về vấn đề này.
Các bài viết liên quan:
