HIV không còn là một căn bệnh mới lạ của loài người, song đến hiện giờ chúng vẫn gây ra nhiều ảnh hưởng nghiệm trọng đến toàn cộng đồng. Chứng bệnh này còn được biết đến với cái tên căn bệnh thế kỷ, điều này chứng tỏ sự đáng sợ của chúng đến mức nào. Hiện nay, trên toàn cầu hay mỗi vùng miền quốc gia đều có người mắc phải căn bệnh này. Hôm nay bài viết xin chia sẻ cho bạn đọc HIV là gì và toàn bộ những điều mà bạn nên biết về chúng.
Khái niệm HIV
HIV là bệnh gì? nhiều người khi nhắc đến căn bệnh thế kỷ này cảm thấy rất đáng sợ, song chưa chắc đã hiểu chính xác chúng như thế nào. HIV viết tắt của các chữ cái tiếng Anh Human Immunodeficiency Virus, đây là tên mà các nhà khoa học đặt cho một loại virus có khả năng gây ra chứng suy giảm miễn dịch ở người.
Dương tính HIV là khi cơ thể con người bị virus gây nên bệnh HIV thuộc họ Retroviridae xâm nhập. Đây là một loại virus tồn tại ở dạng vật chất di truyền là ARN 1 sợi dương có lớp áo ngoài bảo vệ. Khi chúng tấn công vào cơ thể, virus sẽ lập tức nhân lên và gây tác động đến hệ miễn dịch của người bệnh, bao gồm các lympho bào T và các đại thực bào. Điều này gây lên sự suy giảm chức năng miễn dịch của cơ thể và tạo tiền đề cho sự phát triển cũng như khả năng dễ dàng xâm nhập của những loại vi sinh vật gây hại khác. Cũng chính vì thế mà người ta còn gọi HIV còn gọi là bệnh cơ hội.
Có nhiều người tưởng rằng HIV và AIDS là 1, tuy nhiên 2 căn bệnh này hoàn toàn khác nhau. AIDS có tên tiếng Anh là Acquired Immunodeficiency Syndrome, còn tiếng Pháp là SIDA, đây là hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải. Đây là giai đoạn cuối của bệnh lây truyền ở người do mắc phải HIV.
Phân loại HIV
Khi tìm hiểu về HIV kỹ hơn thì các bạn sẽ biết được rằng hiện nay có 2 loại virus gây lên chứng bệnh này, đó là HIV 1 và HIV 2 . Về cơ bản thì cả hai virus này đều tương tự nhau và có khả năng phá hủy tế bào lympho CD4 +, tăng nguy cơ nhiễm trùng và ung thư cũng như làm giảm khả năng miễn dịch qua trung gian tế bào.
HIV 1 là gì? HIV 1 có khả năng dẫn đến hầu hết những trường hợp nhiễm HIV trên toàn cầu, song HIV 2 chỉ gây ra 1 tỷ lệ đáng kể với các ca nhiễm ở vùng Tây Phi. Ở 1 số khu vực của Tây Phi, thì cả 2 loại virus đều xuất hiện phổ biến và có thể gây lên sự đồng nhiễm bệnh. Khi so sánh về mức độ nguy hại thì HIV 2 dường như ít đáng sợ hơn HIV 1.
HIV 1 được tìm thấy đầu tiên vào nửa đầu thế kỷ 20 ở vùng Trung Phi. Khi đó có 1 con tinh tinh có chứa virus này đầu tiên làm lây nhiễm cho người. Ngay sau đó, dịch bệnh HIV đã lây lan ra toàn cầu vào cuối những năm 1970, và AIDS cũng đã được tổ chức y tế công nhận vào năm 1981.
Hiện tượng HIV
Mọi vấn đề về HIV đều rất quan trọng và đáng phải lưu tâm, trong đó có những triệu chứng của căn bệnh này. Tùy vào từng giai đoạn phát triển của bệnh mà cơ thể con người sẽ có những hiện tượng đi kèm, chi tiết như sau:
Giai đoạn nhiễm trùng tiên phát
Đây là giai đoạn virus HIV vừa mới bắt đầu xâm nhập vào cơ thể bệnh nhân, khi này HIV là gì cần phải được tìm hiểu kỹ lưỡng ngay sau khi có những triệu chứng như: viêm họng, đau mỏi cơ, sốt, ho, nổi hạch, phát ban, đau đầu, buồn nôn, sút cân, sưng gan lách. Thực tế đây là biểu hiện mà virus đã tấn công vào các tế bào sau 2 – 4 tuần. Và những biểu hiện này có thể kéo dài từ 1 tuần đến 1 tháng, đặc biệt chúng không rõ ràng nên người mắc bệnh có thể bị nhầm lẫn với chứng cảm cúm thông thường.
Giai đoạn mãn tính
Bước sang giai đoạn dương tính HIV thứ 2 này có khá nhiều virus bị tác động bởi chính hệ miễn dịch của cơ thể nên chuyển sang tình trạng nhiễm trùng mạn tính. Chính vì vậy đây còn được gọi là giai đoạn tiềm ẩn.
Thời gian kéo dài của giai đoạn này có thể từ vài tuần đến vài năm, thậm chí có thể lên đến 20 năm. Chính vì vậy, trong giai đoạn này bệnh nhân có thể lây nhiễm cho nhiều người khác. Triệu chứng mà người mắc HIV sẽ gặp trong thời kỳ này là các hạch bạch huyết hay bị viêm, đây là vấn đề xuất phát từ phản xạ bắt giữ virus để bảo vệ các tế bào của cơ thể.
Giai đoạn AIDS
Trong giai đoạn cuối này, virus HIV tấn công mạnh và gây ra sự suy giảm hệ miễn dịch, thậm chí là vô hiệu hóa miễn dịch trung gian qua tế bào. Vậy cho nên virus HIV đã tạo cơ hội “vàng” cho các vi sinh vật bất lợi khác gây ra nhiễm trùng ở cơ thể người mắc bệnh.
Những biểu hiện rõ nhất của giai đoạn này là nhiễm nấm Candida species gây nhiệt miệng HIV, viêm phổi do nấm, bệnh lao và sự phát triển mạnh mẽ của virus Herpes gây lên ung thư hạch bạch huyết, zona thần kinh.
Khi này người dương tính HIV bị sụt cân những không rõ nguyên nhân và đặc biệt dễ gặp phải một trong các loại nhiễm trùng thông thường. Khi bước vào thời kỳ cuối cùng người bệnh sẽ dễ bị vong do các bệnh nhiễm trùng cơ hội tấn công.
Các con đường lây nhiễm bệnh HIV
Các bài nghiên cứu khoa học đã cho thấy HIV không có ở dạng ổ chức dịch trong môi trường tự nhiên. Vậy nên cơ thể chứa virus này chính là nguồn truyền nhiễm duy nhất đối với những người xung quanh. 3 con đường có khả năng lây nhiễm HIV mà người ta đã tìm ra đó là:
Lây qua đường máu
Máu và các phế phẩm của máu từ người nhiễm HIV có thể mang virus gây bệnh truyền sang cho người khác. Còn đường lây nhiễm này sẽ xuất phát từ những tình huống như:
- Người khỏe mạnh dùng chung bơm kim tiêm hay một số vật dụng dùng trong y tế mà đã có dính máu của bệnh nhân HIV.
- Dùng chung xăm lông mày, dao cạo, kim xăm trổ, kim châm cứu,…
- Tiếp xúc trực tiếp với vết thương hở có máu của người mắc HIV.
Lây qua đường tình dục
Quan hệ tình dục không an toàn (không sử dụng bao cao su) chính là một trong những con đường lây lan HIV. Nếu người khỏe mạnh có quan hệ với bệnh nhân mắc HIV thì nguy cơ bị phơi nhiễm bệnh là rất cao. Người ta đã nghiên cứu được rằng khả năng lây nhiễm khi quan hệ bằng đường hậu môn là cao nhất, xếp ngay sau đó là bằng âm đạo và cuối cùng là đường miệng. Vấn đề này bạn có thể tham khảo thêm ở https://www.youtube.com/watch?v=EvsUnSYsn8U.
Lây từ mẹ sang con
Đối với phụ nữ mắc bệnh HIV thì họ có thể truyền bệnh sang cho con thông qua những con đường như:
- Thai nhi bị lây HIV qua nhau thai, nước ối, dịch âm đạo.
- Trẻ có thể bị nhiễm bệnh do máu của người mẹ dính vào niêm mạc hoặc vết thương hở của mình.
- Lây qua nguồn sữa mẹ.
Kết luận
Thông qua nội dung bài viết bạn đã có được câu trả lời chính xác HIV là gì và những kiến thức về căn bệnh thế kỷ này. Khi xét nghiệm máu ai cũng mong muốn âm tính HIV, tuy nhiên trong nhiều trường hợp không may mắn bị dương tính thì bạn cũng không cần quá lo lắng. Khi này hãy đến với phòng khám đa khoa Galant để được tư vấn kịp thời.
Hiện tại phòng khám đa khoa Galant có phương pháp điều trị HIV dành cho người nhiễm bệnh và dự phòng phơi nhiễm cho các đối tượng có nguy cơ lây nhiễm bệnh cao. Để biết thêm chi tiết bạn có thể tương tác trực tiếp với chúng tôi qua galantclinic.com và dieutrihiv.com.
Chương trình được sự tài trợ bởi trung tâm LIFE do công ty cổ phần Greenbiz thực hiện: #LIFEcentre #GreenBiz #Galant