HIV là căn bệnh hiểm ác mà cả thế giới phải dè chừng, từ khi xuất hiện đến nay chúng đã cướp đi sinh mạng của rất nhiều người. Đã có rất nhiều nghiên cứu với mục đích tìm ra phương thức điều trị bệnh này và Arv là kết quả của một trong số đó. Hiện nay đã có nhiều quốc gia trên thế giới cho phép sử dụng loại thuốc này, trong đó có Việt Nam. Tuy nhiên, bên cạnh ưu điểm của mình, tác dụng phụ của thuốc Arv cũng rất đáng được chú ý và vấn đề này sẽ được bài viết chia sẻ ngay sau đây.
Thuốc điều trị HIV Arv
Thuốc Arv là một trong những loại thuốc kháng virus HIV. Viên thuốc này có nguyên lý hoạt động chính là gây cản trở sự lây lan của virus HIV đến các tế bào khác. Khi sử dụng thuốc sẽ có tác dụng làm chậm quá trình phát triển từ căn bệnh HIV sang AIDS. Song, một điều cần phải nhớ đó là Arv không có tác dụng chữa khỏi HIV hoàn toàn 100%. Và người đang mắc bệnh vẫn có khả năng lây truyền bệnh cho đối tượng khác.
Thuốc Arv được nghiên cứu và phát triển với mục tiêu là:
- Kiểm soát sự lây lan và bùng phát của virus HIV trong cơ thể người đang bị nhiễm bệnh.
- Tăng cường khả năng miễn dịch cho cơ thể người bị bệnh.
- Giảm thiểu tối đa sự chuyển biến sang giai đoạn xấu của bệnh.
Dù được các nhà khoa học nghiên cứu kỹ càng tuy nhiên trong quá trình điều trị người bệnh không thể tránh được những tác dụng phụ của thuốc Arv. Tùy từng cơ địa mà những biểu hiện này ở mức nhẹ hay nghiêm trọng. Vấn đề này là điều không mong muốn, song cũng giống như hầu hết các loại thuốc Tây y khác, Arv vẫn tồn tại nhược điểm của mình.
Những tác dụng phụ của thuốc Arv trên cơ thể người điều trị
Khi đối mặt với căn bệnh thế kỷ HIV thì người bệnh buộc phải lựa chọn giải pháp giúp kéo dài sự sống. Việc sử dụng thuốc Arv là một trong những biện pháp giúp người bệnh giải quyết vấn đề này. Song, trong quá trình điều trị bằng loại thuốc này bệnh nhân sẽ phải đối mặt với những tác dụng phụ của thuốc Arv như:
- Buồn nôn: đây là tác dụng phụ phổ biến nhất khi dùng thuốc Arv để điều trị HIV.
- Tiêu chảy.
- Đau đầu.
- Nổi ban đỏ và ngứa: đây là triệu chứng của việc cơ thể người bệnh dị ứng với một trong những thành phần chứa trong viên thuốc Arv.
- Thiếu máu: bởi do Arv có nguyên lý làm ức chế nên khiến tủy xương bị suy giảm khả năng sinh sản hồng cầu. Đây cũng chính là lý do dẫn đến các biểu hiện như hoa mắt, chóng mặt… và các triệu chứng này thường sẽ xuất hiện ở tuần thứ 4 – 6 sau khi điều trị.
- Ngủ không ngon giấc.
- Bệnh lý thần kinh ngoại vi: Người sử dụng thuốc Arv còn có thể xuất hiện chứng rối loạn cảm giác ngoại vi. Điều này chủ yếu tập chung ở đầu chi với các biểu hiện cụ thể là tê bì, rát bỏng hoặc đau. Các tình huống này thường xuất hiện trong giai đoạn điều trị tháng thứ 6. Nếu ở mức độ nghiệm trọng người bệnh có thể gặp vấn đề trong việc đi lại khó khăn, mất cảm giác nhiều vị trí.
Tác dụng phụ Arv trong một số loại thuốc phổ biến hiện nay
Hiện nay trên toàn cầu đã có nhiều thuốc Arv được tổ chức FDA phê duyệt sử dụng cho người điều trị HIV. Trước khi lựa chọn thuốc điều trị phù hợp với mình, bệnh nhân cần quan tâm đến tác dụng phụ của thuốc Arv đối với từng sản phẩm, cụ thể như sau:
- Zidovudine (ký hiệu AZT): Thiếu máu, làm giảm bạch cầu hạt, bệnh lý cơ, loạn dưỡng mỡ hoặc teo mỡ, toan lactic, gan to đi kèm thoái hóa mỡ nặng.
- Darunavir (ký hiệu DRV/r): Gây độc cho gan, có khả năng gây phản ứng quá mẫn và phản ứng da nặng.
- Dolutegravir (ký hiệu DTG): Phản ứng quá mẫn và gây độc cho gan.
- Efavirenz (ký hiệu EFV): Gây độc tính thần kinh trung ương kéo dài, làm ảnh hưởng xấu đến hoạt động của gan, co giật, hội chứng Stevens-Johnson, phản ứng quá mẫn, có thể gây dị tật ống thần kinh bẩm sinh, ngực to ở đàn ông.
- Lopinavir/r (ký hiệu LPV/r): Điện tâm đồ bất thường, khoảng QT kéo dài, gây độc cho gan, gây viêm tụy, khiến tăng khả năng dậy thì sớm, tiêu chảy nặng, loạn dưỡng mỡ, rối loạn lipid máu.
- Nevirapine (ký hiệu NVP): Gây độc cho gan, phản ứng da nặng và phản ứng quá mẫn.
- Raltegravir (ký hiệu RAL): Bệnh lý cơ, tiêu cơ vân, đau cơ, viêm gan, suy gan, phát ban hoặc phản ứng quá mẫn.
- Tenofovir (ký hiệu TDF): Thận mạn tính, hội chứng Fanconi, tổn thương thận cấp, giảm mật độ khoáng xương, toan lactic và gan to nhiễm mỡ.
Cách giảm thiểu tác dụng phụ của thuốc Arv đối với cơ thể người điều trị
Quyết định sử dụng Arv là khi bệnh nhân không còn sự lựa chọn hoàn hảo nào khác. Song, người mắc HIV cũng có thể giảm thiểu tác dụng phụ Arv bằng một số cách sau đây:
- Đối với chứng buồn nôn: người điều trị có thể sử dụng kết hợp thuốc trong bữa ăn chính hàng ngày.
- Đối với chứng tiêu chảy: tùy vào mức độ tiêu chảy mà người điều trị có thể sử dụng các loại thuốc có công dụng giảm tiêu chảy tạm thời.
- Đối với chứng đau đầu: Nếu gặp phải tình trạng đau đầu thường xuyên và ở mức độ nghiêm trọng thì người bệnh có thể sử dụng thuốc paracetamol.
- Đối với chứng nổi ban đỏ và ngứa: Để giải quyết vấn đề này thì cách tốt nhất là đưa người bệnh đi thăm khám ở các cơ sở y tế để có phương pháp điều trị hợp lý.
- Đối với chứng thiếu máu: Trong quá trình điều trị người bệnh có thể kết hợp với các loại thực phẩm hỗ trợ bổ sung máu có các thành phần như vitamin B12, viên sắt, folic…
- Đối với chứng mất ngủ: Khi biểu hiện ở mức độ nghiêm trọng người bệnh có thể sử dụng một số loại thuốc an thần để cải thiện tác dụng phụ của thuốc Arv này.
- Đối với chứng bệnh lý thần kinh ngoại vi: Khi có những biểu hiện này người bệnh có thể bổ sung vitamin nhóm B liều cao. Khi có những biến chứng nặng hơn thì nên thay thế thuốc điều trị khác.
Lời khuyên của bác sĩ khi điều trị HIV bằng Arv
Để có được hiệu quả tốt khi sử dụng Arv điều trị HIV người bệnh cần phải sử dụng thuốc trong một thời gian dài. Điều này cũng đồng nghĩa với việc các tác dụng phụ của thuốc Arv sẽ xuất hiện trong từng thời điểm nào đó. Khi này tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ là rất quan trọng và cần được đảm bảo thực hiện, cụ thể như sau:
- Cần sử dụng thuốc điều trị đều đặn hàng ngày, đúng giờ và kết hợp với chế độ ăn phù hợp với từng loại thuốc cụ thể mình đang dùng.
- Trong quá trình điều trị người bệnh không nên đưa vào cơ thể những chất kích thích như rượu, bia để tránh gây lên những tác dụng phụ không mong muốn. Nhất là những chất có khả năng gây độc tính đối với gan và thận.
- Uống đúng loại thuốc bác sĩ kê đơn và liều lượng đã được hướng dẫn.
- Người bệnh nên xét nghiệm sớm khi nghi ngờ mình có khả năng nhiễm HIV để tiếp cận sớm với phương pháp điều trị ARV. Đồng thời, sử dụng phác đồ đúng cũng như tuân thủ liệu trình điều trị của bác sĩ. Việc này không những giúp giảm thiểu tác dụng phụ của thuốc mà còn đảm bảo sự thành công trong quá trình chữa bệnh. Nếu người mắc bệnh HIV có thể sử dụng thẻ bảo hiểm y tế để điều trị bằng Avr, chi tiết xem tại https://www.youtube.com/watch?v=2zRbNDBDZU8.
Đối với những bệnh nhân nhiễm HIV thì vấn đề lựa chọn đúng loại thuốc phù hợp với mình là rất quan trọng. Bên cạnh đó, tác dụng phụ của thuốc Arv sẽ xuất hiện trong quá trình điều trị vậy nên hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm những thông tin liên quan đến việc điều trị căn bệnh này thì có thể liên hệ với phòng khám đa khoa Galant.
Chương trình được sự tài trợ bởi trung tâm LIFE do công ty cổ phần Greenbiz thực hiện: #LIFEcentre #GreenBiz #Galant