1. Giang mai có lây qua da không?
Có. Giang mai hoàn toàn có thể lây qua tiếp xúc da – da, đặc biệt khi da chạm trực tiếp vào các tổn thương chứa xoắn khuẩn Treponema pallidum như:
- Săng giang mai (vết loét không đau)
- Mảng niêm mạc
- Phát ban giang mai
- Tổn thương ẩm ướt vùng sinh dục, hậu môn, miệng
Chỉ cần da bạn tiếp xúc trực tiếp với vùng da chứa xoắn khuẩn của người nhiễm, dù không quan hệ tình dục, bạn vẫn có nguy cơ bị lây.
Xoắn khuẩn giang mai không xuyên qua da lành, nhưng da bị trầy xước, xây xát, viêm, hoặc niêm mạc mỏng rất dễ bị xâm nhập.
2. Các con đường lây giang mai qua da thường gặp
2.1. Tiếp xúc da – da khi quan hệ tình dục
- Quan hệ âm đạo
- Quan hệ miệng – sinh dục (oral sex)
- Quan hệ hậu môn
→ Nếu tiếp xúc với tổn thương giang mai, nguy cơ lây nhiễm rất cao.
2.2. Tiếp xúc khi hôn sâu
Khi người bệnh có tổn thương giang mai trong miệng hoặc quanh môi, việc hôn có thể làm xoắn khuẩn truyền sang bạn.
2.3. Tiếp xúc da với tổn thương giang mai khi hoạt động thân mật
- Ma sát da khi quan hệ không thâm nhập
- Cọ xát vùng kín
- Dùng đồ chơi tình dục chung có dính dịch từ tổn thương
2.4. Chăm sóc người bệnh hoặc vô tình chạm vào tổn thương
Trường hợp hiếm gặp nhưng có thể xảy ra khi:
- Chạm tay vào tổn thương hở của người bệnh
- Sau đó tay dính xoắn khuẩn tiếp xúc vào niêm mạc mắt, miệng, sinh dục
3. Dấu hiệu giang mai lây qua da bạn cần chú ý
Sau khi tiếp xúc da – da, xoắn khuẩn có thể gây bệnh theo các giai đoạn:
Giai đoạn 1 (khoảng 10–90 ngày):
- Xuất hiện săng giang mai:
- Vết loét nông, tròn
- Không đau, không ngứa
- Thường nằm ở vùng tiếp xúc
- Hạch bẹn sưng nhẹ
Giai đoạn 2:
- Phát ban giang mai toàn thân, đặc biệt ở lòng bàn tay – lòng bàn chân
- Sốt, mệt, đau họng, sụt cân
- Mảng niêm mạc ẩm ướt, dễ lây lan
Giai đoạn tiềm ẩn:
Không triệu chứng nhưng vẫn có thể lây truyền trong giai đoạn sớm.
Giai đoạn muộn (nguy hiểm):
- Tổn thương tim mạch
- Tổn thương thần kinh
- Suy chức năng cơ quan
4. Giang mai lây qua da có nguy hiểm không?
Rất nguy hiểm nếu không điều trị kịp thời:
- Tổn thương hệ thần kinh (liệt, sa sút trí tuệ)
- Phình tách động mạch chủ
- Tổn thương mắt (mờ mắt, mù)
- Lây cho bạn tình
- Lây từ mẹ sang con gây dị tật hoặc thai lưu
Phát hiện càng sớm, điều trị càng đơn giản và hiệu quả.
5. Phòng tránh giang mai lây qua da
5.1. Quan hệ tình dục an toàn
- Sử dụng bao cao su đúng cách
- Tránh oral sex hoặc tiếp xúc thân mật khi đối phương có tổn thương lạ
5.2. Kiểm tra sức khỏe định kỳ 3–6 tháng/lần
Đặc biệt với:
- Người có nhiều bạn tình
- Cộng đồng MSM
- Người quan hệ không dùng bao cao su
- Người mắc các bệnh STI khác
5.3. Không chạm vào tổn thương lạ của người khác
Nếu bắt buộc phải tiếp xúc (chăm sóc y tế), cần mang găng tay.
5.4. Giữ da sạch, hạn chế trầy xước vùng kín
Da tổn thương dễ bị xoắn khuẩn xâm nhập hơn.
6. Chẩn đoán và điều trị giang mai lây qua da
6.1. Chẩn đoán
- Khám lâm sàng
- Xét nghiệm máu (RPR, TPHA)
- Soi xoắn khuẩn khi có tổn thương
6.2. Điều trị
Penicillin G benzathine là phác đồ chuẩn.
Thời gian điều trị tùy giai đoạn.
Điều trị sớm → khỏi hoàn toàn
Điều trị muộn → giảm biến chứng nhưng tổn thương nặng có thể không hồi phục.
7. Khi nào cần đến Phòng khám Galant?
Bạn nên đến ngay khi:
- Có tiếp xúc da với người nghi nhiễm
- Xuất hiện vết loét không đau
- Phát ban bất thường
- Sốt, mệt mỏi sau 1–3 tháng quan hệ không an toàn
- Bạn cần xét nghiệm nhanh, bảo mật, kết quả trong ngày
Phòng khám Galant chuyên sâu về bệnh lây qua đường tình dục (STI), hỗ trợ xét nghiệm – điều trị giang mai an toàn, bảo mật tuyệt đối.
