1. Tại sao cần thông báo bạn tình khi bị giang mai?
Giang mai là bệnh lây qua đường tình dục có khả năng lây nhiễm rất cao trong các giai đoạn đầu. Nếu bạn được chẩn đoán giang mai, việc thông báo cho bạn tình giúp:
- Bảo vệ sức khỏe của họ và của chính bạn
- Ngăn lây nhiễm chéo hoặc tái nhiễm sau điều trị
- Giúp bạn tình đi xét nghiệm và điều trị sớm
- Giảm biến chứng nặng như giang mai thần kinh, giang mai tim mạch
- Thực hiện trách nhiệm trong quan hệ tình dục an toàn và lành mạnh
Theo CDC, người từng tiếp xúc tình dục với bạn trong vòng 90 ngày trước chẩn đoán giang mai nên được khám và điều trị ngay cả khi chưa có triệu chứng.
2. Khi nào cần thông báo cho bạn tình?
Bạn nên thông báo ngay khi:
- Có kết quả xét nghiệm RPR/VDRL và TPHA/FTA-ABS dương tính
- Được bác sĩ chẩn đoán giang mai giai đoạn 1, 2 hoặc giang mai sớm
- Có dấu hiệu nghi ngờ giang mai và đang chờ kết quả xét nghiệm
- Bạn tình xuất hiện dấu hiệu bất thường: loét sinh dục, phát ban, nổi hạch
Không nên đợi đến khi điều trị xong mới thông báo, vì có thể bạn tình đã nhiễm bệnh và lây cho người khác.
3. Ai cần được thông báo?
Tùy vào giai đoạn bệnh:
Giang mai giai đoạn sớm (≤1 năm)
- Tất cả bạn tình trong 12 tháng trở lại
Giang mai giai đoạn 1
- Bạn tình trong 3 tháng gần nhất
Giang mai giai đoạn 2
- Bạn tình trong 6 tháng gần nhất
Giang mai tiềm ẩn sớm hoặc không rõ thời gian
- Bạn tình trong 1–2 năm gần nhất
Nếu bạn có nhiều bạn tình, nên thông báo cho tất cả trong khung thời gian nguy cơ.
4. Cách thông báo cho bạn tình khi bị giang mai
Thông báo bạn tình là việc nhạy cảm nhưng rất quan trọng. Dưới đây là các cách giúp bạn truyền đạt một cách tế nhị, an toàn và hiệu quả:
4.1. Cách thông báo trực tiếp (gặp mặt hoặc gọi điện)
- Chọn thời điểm riêng tư, bình tĩnh
- Trấn an rằng giang mai có thể điều trị hoàn toàn
- Tập trung vào sức khỏe thay vì đổ lỗi
Ví dụ cách nói:
“Mình vừa nhận kết quả xét nghiệm và bác sĩ nói mình bị giang mai. Đây là bệnh có thể điều trị, nhưng bạn nên đi khám sớm để đảm bảo an toàn cho cả hai.”
4.2. Thông báo qua tin nhắn (nếu khó nói trực tiếp)
Bạn có thể gửi tin nhắn rõ ràng – lịch sự:
“Mình vừa được chẩn đoán giang mai. Đây là bệnh lây qua đường tình dục và có thể bạn đã tiếp xúc. Bạn nên đi xét nghiệm sớm. Mình gửi thông tin này để bạn biết và bảo vệ sức khỏe của cả hai.”
4.3. Nhờ cơ sở y tế thông báo (giữ ẩn danh)
Một số phòng khám và trung tâm y tế có dịch vụ Partner Notification – thông báo bạn tình một cách ẩn danh, không tiết lộ danh tính bạn.
Điều này giúp:
- Giảm căng thẳng
- Tránh xung đột cá nhân
- Bảo vệ quyền riêng tư
Phòng khám Galant có thể hướng dẫn bạn cách thông báo an toàn.
5. Bạn tình cần làm gì sau khi được thông báo?
Khi nhận được thông báo, bạn tình cần:
- Đi xét nghiệm giang mai ngay, dù chưa có triệu chứng
- Xét nghiệm lại sau 4–6 tuần nếu phơi nhiễm gần đây
- Nếu phơi nhiễm trong vòng 90 ngày → có thể điều trị dự phòng bằng Penicillin theo chỉ định bác sĩ
- Tránh quan hệ tình dục cho đến khi cả hai được điều trị đầy đủ
6. Những điều nên tránh khi thông báo
- Không đổ lỗi hoặc công kích
- Không gây áp lực hoặc hù dọa
- Không đăng tải công khai lên mạng xã hội
- Không tự ý hướng dẫn điều trị cho bạn tình
- Không che giấu thông tin, vì có thể dẫn đến lây nhiễm rộng hơn
7. Làm sao để tránh phải thông báo trong tương lai?
- Quan hệ tình dục an toàn, luôn dùng bao cao su đúng cách
- Khám sức khỏe tình dục 3–6 tháng/lần nếu có nguy cơ
- Điều trị đồng thời cho bạn tình khi có bệnh
- Hạn chế quan hệ với bạn tình không rõ lịch sử sức khỏe
- Tránh dùng chung kim tiêm
