[Góc giải đáp] Test nhanh HIV có chính xác không?

Test nhanh HIV có chính xác hay không? Để trả lời chính xác câu hỏi này, mọi người cần hiểu đúng về cơ chế chẩn đoán nhanh HIV. Ưu điểm dễ nhận thấy của hình thức test nhanh là giúp tiết kiệm thời gian cho người dùng, đảm bảo tính riêng tư nhạy cảm.

Thế nhưng cũng không ít người băn khoăn rằng liệu xét nghiệm HIV nhanh có chính xác không? Vì thế trong góc tổng hợp ngày hôm nay, GALANT sẽ giúp mọi người giải đáp thắc mắc que test nhanh HIV có chính xác không.

Test nhanh HIV là gì?

Muốn trả lời câu hỏi xét nghiệm HIV bằng que thử có chính xác không, trước tiên mọi người cần hiểu rõ hình thức test nhanh này là gì.

Về mặt bản chất, test nhanh HIV chính là hình thức xét nghiệm kháng thể. Theo đó, kháng thể hình thành từ chính hệ thống miễn dịch của cơ thể khi tiếp xúc với loại vi khuẩn hoặc virus tương tự như HIV. Xét nghiệm kháng thể để cho phép xác định kháng thể HIV có khả năng tồn tại trong máu hoặc dịch tiết của cơ thể hay không.

Ưu điểm lớn nhất của hình thức test sàng lọc kháng thể chính là sự nhanh chóng, người dùng dễ dàng biết ngay kết quả chỉ sau khoảng 30 phút. Thậm chí trên thị trường hiện nay còn có nhiều loại que test trả kết quả chưa đến 20 phút.

Que test dùng để xét nghiệm HIV tại nhà chia thành 2 loại chính. Bao gồm:

• Que test sử dụng mẫu bệnh phẩm là dịch tiết cơ thể
• Qua tết sử dụng mẫu bệnh phẩm là máu lấy từ đầu ngón tay

Hình thức test nhanh bằng dịch miệng vừa cho kết quả nhanh vừa không gây bất kỳ đau đớn nào cho người dùng. Hầu hết chương trình thành lập HIV trong cộng đồng hiện nay đều áp dụng kiểu xét nghiệm HIV nhanh bằng dịch miệng.

Đối tượng phù hợp để HIV test nhanh

Đối tượng thuộc nhóm nguy cơ phơi nhiễm nên tiến hành xét nghiệm HIV mỗi năm từ 1 – 2 lần. Người có khả năng bị phơi nhiễm phơi nhiễm HIV thường là:

• Người thường xuyên tiêm chích ma túy nhưng lại sử dụng chung bơm kim tiêm với người khác.
• Đối tượng gái mại dâm, đồng tính nam.
• Người mắc bệnh truyền nhiễm như viêm gan C, lậu, giang mai,..
• Người quan hệ tình dục với người đã nhiễm HIV nhưng không sử dụng biện pháp phòng tránh.
• Trẻ có anh chị em đã nhiễm HIV.

Xét nghiệm HIV sớm cho phép người nhiễm chủ động ứng phó, điều trị. Nếu điều trị đúng quy trình, thời gian sống của người nhiễm HIV hoàn toàn có thể kéo dài đến cả vài chục năm.

Hướng dẫn test nhanh HIV tại nhà

Quy trình test nhanh HIV tại nhà không có gì phức tạp, người dùng chỉ cần lựa chọn loại que test phù hợp và tiến hành test.

Xét nghiệm bằng que test sử dụng mẫu bệnh phẩm là máu

Bước 1: Khử trùng đầu ngón tay và chích lấy máu.

Bước 2: Nhỏ máu vào que test.

Bước 3: Chờ trong khoảng từ 15 đến 60 phút để que test báo kết quả.

Bước 4: Tiến hành đọc kết quả. Nếu que test báo 1 vạch có nghĩa mẫu máu âm tính với HIV, 2 vạch là dương tính với HIV. Trường hợp không xuất hiện vạch nào, người dùng cần test lại.

Xét nghiệm bằng que test sử dụng mẫu bệnh phẩm là dịch miệng

Bước 1: Lấy mẫu dịch miệng theo hướng dẫn của từng bộ que test.

Bước 2: Cắm đầu dụng vừa lấy mẫu thử vào ống nghiệm que test.

Bước 3: Chờ trong vòng 20 đến 40 phút và bắt đầu đọc kết quả.

Bước 4: Tiến hành đọc kết quả. Nếu que test báo 1 vạch có nghĩa mẫu dịch miệng âm tính với HIV, 2 vạch là dương tính với HIV. Trường hợp không xuất hiện vạch nào, người dùng cần test lại.

Test nhanh HIV có chính xác không?

Phương pháp xét nghiệm HIV cho phép xác định kháng thể virus khó tồn tại trong máu hay dịch cơ thể hay không. Trường hợp test nhanh hiển thị kết quả âm tính sau 90 ngày kể từ thời điểm nghi và phơi nhiễm, mọi người có thể yên tâm sử dụng kết quả này. Độ chính xác của nó lên tới hơn 90%.

Cách test nhanh HIV Ag / Ab vẫn được nhiều người áp dụng nhờ có độ nhạy cao, tuy nhiên tính đặc hiệu lại thấp. Cần hiểu rằng độ nhạy ở đây chính là phản ứng của hóa chất trong test với cấu trúc của các loại virus tương tự như HIV. Chính vì, nếu gặp phải loại virus có cấu trúc gần giống HIV, que test ít có khả năng bảo kết quả dương tính giả.

Độ đặc hiệu thu được hiểu là tỷ lệ dương tính thật : (dương giả + dương tính thật). Với độ nhạy cao thì rất hiếm khi que test cho ra kết quả âm tính giả. Thực tế đã cho thấy tỷ lệ âm tính chỉ chiếm 1 /10.000 ca.

Vậy nên kết quả âm tính báo bởi que test nhanh HIV tương đối chính xác. Để kiểm tra lại kết quả test nhanh, mọi người cần thực hiện thêm xét nghiệm khẳng định HIV tại cơ sở y tế. Nếu thuộc đối tượng có khả năng phơi nhiễm cao thì sau 6 tháng, mọi người lại phải nào xét nghiệm lần nữa.

Sau tất cả phân tích trên, chắc hẳn thắc mắc test HIV nhanh có chính xác không đã phần nào được giải đáp. Nói chung, que thử HIV có chính xác hay không còn tùy thuộc vào từng thời điểm test, chất lượng que test và cách thức người dùng thực hiện lấy mẫu. Nếu thực hiện vào thời điểm thích hợp sau 3 tháng kể từ khi nghi ngờ phơi nhiễm, độ chính xác của phương pháp test nhanh HIV thường lên đến hơn 90%.

Thời điểm lý tưởng để test nhanh HIV

Khi hiểu rõ Test nhanh HIV có chính xác, mọi người cần đặc biệt chú ý đến thời điểm test. Virus HIV thường xâm nhập và sinh đôi trong cơ thể người bệnh theo từng giai đoạn.

• Trong tuần đầu tiên: Virus xâm nhập vào cơ thể và bắt đầu sinh sôi. Thậm chí chúng đã len lỏi lên tận hệ thần kinh. Giai đoạn này, ngay cả khi làm xét nghiệm tại cơ sở y tế cũng chưa chắc kết quả chính xác.
• Từ tuần 3 đến tuần 6: Người nhiễm hầu như không xuất hiện dấu hiệu bất thường nào. Một số trường hợp có thể lên cơn sốt, đau nhức cơ thể, buồn nôn,.. Nhưng không lâu sau đó chúng sẽ biến mất.
• Từ tuần 6 trở đi: Đây chính là thời điểm lý tưởng để làm xét nghiệm HIV. Bởi khi đó, tải lượng virus đã bắt đầu tăng lên.

Cần làm gì khi kết quả test nhanh HIV dương tính?

Trường hợp que test báo kết quả dương tính với HIV, mọi người cần giữ bình tĩnh không nên quá lo lắng. Dưới đây là những việc cần làm ngay.

• Tìm đến cơ sở y tế có đủ điều khiển để làm xét nghiệm khẳng định HIV. Bởi đôi khi que test có thể báo kết quả dương tính giả.
• Nếu như kết quả xét nghiệm khẳng định HIV vẫn dương tính, mọi người cần khám tổng quát để đánh giá tình trạng bệnh.
• Chú ý nghe tư vấn và tuân thủ phác đồ điều trị bác sĩ.
• Thông báo tình trạng bệnh cho người thân cận như vợ / chồng, bạn tình để chủ động phòng tránh.

Tư vấn xét nghiệm HIV

Từ tất cả tổng hợp kiến thức trên đây, mọi người chắc hẳn đã trả lời được câu hỏi test nhanh HIV có chính xác không. Nhìn chung nếu thực hiện đúng thời điểm, đúng quy trình, kết quả test nhanh HIV đảm bảo độ chính xác đến hơn 90%. Nếu muốn khẳng định chính xác 100%, mọi người cần tiếp tục làm xét nghiệm khẳng định HIV tại các cơ sở y tế.